DOGOTERAPIA – CZYM JEST?
Dogoterapia to specyficzne zajęcia motywacyjne do pracy w tych obszarach, które wymagają w sposób szczególny ćwiczeń i wsparcia. Podczas spotkań mających na celu usprawnienie poszczególnych funkcji i aktywności człowieka, pies staje się motywatorem, który skutecznie zachęca do wykonywania określonych zadań i pracy nad sobą. Psi przyjaciele będący swoistą pomocą w zajęciach, pracują z osobami z niepełnosprawnościami umysłowymi i fizycznymi. Czworonogi są idealnymi towarzyszami wspomagającymi rehabilitację ruchową, terapię logopedyczną, a także edukację oraz psychoterapię. Te zwierzęta domowe pomagają pacjentom przede wszystkim otworzyć się na innych, pracować nad swoimi emocjami oraz motywują do ćwiczeń motorycznych. Choć dogoterapeuta może mieć przykładowe scenariusze zajęć, ćwiczenia wykonywane podczas dogoterapii każdorazowo dopasowywane są do indywidualnych potrzeb uczestników zajęć. Wszystko po to, aby doskonalić znane już przez pacjenta umiejętności lub rozwijać nowe.
POCZĄTKI DOGOTERAPII
Początki uczestnictwa psa w terapii sięgają lat 60-tych, kiedy to w Stanach Zjednoczonych, psycholog dziecięcy Boris Levinson, w piśmie ”Mental Hygiene” opublikował pracę "The dog as a 'co therapist”’ (Levinson, 1962). Levinson zaobserwował, że jest w stanie osiągnąć większe postępy w terapii dziecka z zaburzeniami, kiedy czworonóg uczestniczy w zajęciach. Kontynuowanie zajęć z udziałem psa doprowadziło Levinsona do wniosków, iż dzieci wycofujące się z kontaktu i pracy lub mające problemy z komunikowaniem się, łatwiej wchodzą w interakcję z terapeutą podczas zajęć z psem.
Również w Polsce dogoterapia stałą się znanym i powszechnym rodzajem wsparcia terapii. Na terenie kraju istnieje już kilkadziesiąt instytucji zajmujących się popularyzacją tej metody wspomagania terapii.
DOGOTERAPIA – DLA KOGO ?
Dogoterapia skierowana jest przede wszystkim do dzieci, ale także dorosłych i seniorów. Obecność psiego przyjaciela ogranicza stres i wspiera ćwiczenia, które same w sobie mogą wydawać się nużące. Zwierzę staje się dodatkowym wsparciem i motywacją podczas usprawniania zaburzonych funkcji motorycznych, nauki a także przy leczeniu szeregu chorób, np.: autyzm, depresja, zaburzenia ruchowe, choroba Alzheimera, padaczka, zespół Downa, ADHD, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona.
DOGOTERAPIA – DLACZEGO WARTO?
Obecność i towarzyszenie psów są pomocne w codziennej walce pacjentów z chorobami i trudnościami. Co prawda nie zastąpi ono procesu rehabilitacji, czy terapii, ale jest nieocenionym wsparciem. Dodatkowo, wspólne spędzanie czasu z czworonogiem buduje więź pomiędzy zwierzakiem i pacjentem, dzięki czemu, szczególnie dzieciom, łatwiej znosić trudy choroby i motywować się do ćwiczeń.
Dodatkowo, pozytywny wpływ psa przejawia się m.in. w:
- obniżaniu ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu osób korzystających z tej terapii;
- przyśpieszonej rehabilitacji dzieci z niepełnosprawnością ruchową;
- poprawie samopoczucia pacjentów – dotyczy to przede wszystkim dzieci i osób starszych, powyżej 65. roku życia;
- działaniu antydepresyjnym.
SZKOLENIE PSÓW – JAK WYGLĄDA?
Czworonogi, które w przyszłości mają za zadanie uczestniczyć w zajęciach dogoterapii, wykazują wyraźne predyspozycje do pracy z ludźmi. Nigdy nie ma jednak gwarancji, że finalnie wybrany czworonóg będzie pracował z pacjentami.
Szkolenie psów do dogoterapii rozpoczyna się od ich pracy z przewodnikiem i nauki posłuszeństwa. Następnym krokiem jest wprowadzanie kolejnych kursów, tym razem specjalistycznych. Przygotowywanie czworonoga do dogoterapii to czasochłonny proces (niektórzy podają, że trwa on u suk 2 lata, zaś u psów ok 2,5 - 3 lat). Zadaniem przewodników i trenerów jest socjalizowanie psa od samego początku – pomoże to przyzwyczajać czworonoga do zajęć terapeutycznych.
Warto jednak podkreślić, iż psi przyjaciel uczy się praktycznie całe życie. Codziennie może być szkolony do nowych zadań, ma do czynienia ze stresującymi sytuacjami i ćwiczy się w cierpliwości i posłuszeństwie.
JAKIE RASY PSÓW DO DOGOTERAPII ?
Najczęściej wykorzystywanymi rasami psów w dogoterapii są: labradory, golden retrievery, cavaliery oraz king charles spaniele. W zajęciach z pacjentami nie powinny natomiast uczestniczyć czworonogi obronne, bojowe oraz stróżujące.
Każdy pies, który ma pomagać ludziom, w trakcie dogoterapii musi być zdrowy! Co więcej, zwierzę musi znajdować się pod ciągłą kontrolą lekarza weterynarii i mieć aktualne szczepienia.
DOGOTERAPIA – PRZECIWWSKAZANIA
Dogoterapia to łagodna forma terapii, którą można dostosować do stanu zdrowia i preferencji chorego, dlatego może być stosowana niemal u wszystkich. Jednak przeciwwskazaniem do tego rodzaju zajęć z pewnością będzie: strach przed psami (szczególnie przeciwwskazanie do dogoterapii prowadzonej w formie grupowej), otwarte rany na skórze, alergia na sierść psa.
Sarepta i dogoterapia
Zajęcia dogoterapii prowadziliśmy m.in. dla:
- Dzienny Dom Pobytu dla Seniorów „Dom na Zdrowiu”
- Placówka Całodobowej Opieki w Rąbieniu
- Stowarzyszenie Mali Bracia Ubogich w Łodzi
- Dom Dziecka nr 10 W Łodzi
Jeśli jesteś zainteresowany/ana zajęciami dogoterapeutycznymi w Twojej placówce / grupie skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego lub maila kontaktowego fundacji. Zobaczymy co da się zrobić
Lektury, które polecamy dla psio-holików:
Szkolenie, wychowanie, kynologia:
- PRZECHYTRZYĆ PSA, Autor: Kisten Mortensen, Terry Ryan
- Aria, do mnie! Skuteczna nauka przywoływania, Autor: Jacek Gałuszka
- PIES I CZŁOWIEK, Autor: Jean Donaldson
- SYGNAŁY USPOKAJAJĄCE. Jak psy unikają konfliktów, Autor: Turid Rugaas
- Jak rozmawiać z psem?, Autor: Coren Stanley
- Tajemnice psiego umysłu Autor: Stanley Coren
- KLIKER - SKUTECZNE SZKOLENIE PSA + PŁYTA DVD, Autor: Karen Pryor
- Z miłości do psa, Autor: Patricia McConnell
- Drugi koniec smyczy, Autor: Patricia McConnell
- 101 psich sztuczek, Autor: Sundance Chulcy, Sundance Kyra
- Zabawy z psem, Autor: Sundance Kyra
- Mój pies się nie boi, Autor: Nicole Wilde
- Najpierw wytresuj kurczaka, Autor: Karen Pryor
- Nasz wierny przyjaciel pies , Autor: Pat Miller
- Pies który kochał zbyt mocno, Autor: Nicholas Dodman
- Nosem psa, Autor: Alexandra Horowitz
- Oczami psa, Autor: Alexandra Horowitz
Dogoterapia:
- Pies do pracy w dogoterapii, Autor: Anja Carmen Muller, Gabriele Lehari
- Zooterapia z elementami etologii, Autor Agata Maria Kokocińska
- Dogoterapia, Autor: Kasper Sipowicz, Edyta Najbert, Tadeusz Pietras
- „Czy zwierzęta potrafią leczyć? Terapie z udziałem zwierząt wspomagające rehabilitację osób niepełnosprawnych?”, wyd. Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Przyjaciel, Warszawa 2008
- „Heca na cztery łapy. Gry i zabawy z udziałem psa terapeuty”, wyd. Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Przyjaciel, Warszawa 2005
- „Pies Przyjaciel i terapeuta. Rola psa w procesie rehabilitacji niepełnosprawnego dziecka”, wyd. Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Przyjaciel, Warszawa 2003
- „Dogoterapia. Terapia kontaktowa z udziałem psów: założenie i wykorzystanie w pracy z osobami niepełnosprawnymi”, wyd. Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Przyjaciel, Warszawa 2008
- „Dogoterapeutyczne programy polisensorycznej stymulacji porozumiewania się”, wyd. CMPPP, Warszawa
- „ANIMALOterapia. Program Przedszkolnego Klubu Animals „Cztery Łapy”, Franczyk, A., Krajewska, K., Skorupa, J. wyd. Impuls, Kraków 2007
- „Witaj, piesku! Dogoterapia we wspomaganiu rozwoju dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych”, Kulisiewicz, B., wyd. Impuls, Kraków 2011,
- „Terapia psychopedagogiczna z udziałem psa. Wybrane zagadnienia”, red. Włodarczyk – Dudka, M., Ostróda 2006,
- „Dogoterapia we wspomaganiu nauki i usprawnianiu techniki czytania”, Kulisiewicz B., wyd. Impuls, Kraków 2011.